การบังคับใช้พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 กับการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน
4
0
ประเภททรัพยากร
จำนวนหน้า/ขนาด
407
หน่วยงานที่เผยแพร่
วันที่เผยแพร่
2559
สิทธิ์ในการเข้าถึง
เจ้าของสิทธิ์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ข้อมูลอ้างอิง
วสันต์ ชมภูศรี (2016). การบังคับใช้พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 กับการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน. Retrieved from: https://hdl.handle.net/20.500.14156/581195.
ผู้แต่ง
สารบัญ
ปกหน้า
บทคัดย่อภาษาไทย
บทคัดย่อภาษาอังกฤษ
กิตติกรรมประกาศ
สารบัญ
บทที่ 1 บทนำ
-1.1 ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
-1.2 วัตถุประสงค์
-1.3 สมมุติฐาน
-1.4 ขอบเขตของการศึกษา
-1.5 วิธีการดำเนินการศึกษา
-1.6 ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
บทที่ 2 ความเป็นมาและหลักกฎหมายเกี่ยวกับการใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉิน
-2.1 ความเป็นมาของกฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงในประเทศไทย
--2.1.1 ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 1
---2.1.1.1 กฎหมายตราสามดวง
---2.1.1.2 กฎอัยการศึก ร.ศ. 126
---2.1.1.3 กฎหมายลักษณะอาญา ร.ศ. 127
---2.1.1.4 พระราชบัญญัติกฎอัยการศึก พระพุทธศักราช 2475
--2.1.2 ระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2
---2.1.2.1 พระราชบัญญัติมอบอำนาจให้รัฐบาลในภาวะคับขัน พุทธศักราช 2484
---2.1.2.2 พระราชบัญญัติให้อำนาจในการป้องกันประเทศในภาวะสงคราม พุทธศักราช 2488
---2.1.2.3 พระราชบัญญัติกักคุมผู้เป็นภัยแก่ชาติในภาวะคับขัน พุทธศักราช 2488
--2.1.3 หลังสงครามโลกครั้งที่ 2
---2.1.3.1 พระราชบัญญัติป้องกันการกระทำอันเป็นคอมมิวนิสต์ พ.ศ. 2495
---2.1.3.2 พระราชบัญญัติการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2495
---2.1.3.3 พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548
---2.1.3.4 พระราชบัญญัติการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร พ.ศ. 2551
--2.1.4 การเปรียบเทียบกฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงที่บังคับใช้ในปัจจุบัน
-2.2 อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉิน
--2.2.1 ความหมายของอำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉิน
---2.2.1.1 ความหมายทั่วไปของสถานการณ์ฉุกเฉิน
----2.2.1.1.1 ความหมายตามบทบัญญัติกฎหมายของต่างประเทศ
----2.2.1.1.2 ความหมายตามบทบัญญัติกฎหมายของประเทศไทย
---2.2.1.2 ความหมายของอำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉิน
----2.2.1.2.1 ความหมาย "อำนาจรัฐ" (State Power)
----2.2.1.2.2 ความหมาย "สถานการณ์ฉุกเฉิน"
----2.2.1.2.3 ความหมาย "อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉิน"
---2.2.1.3 ประเภทของอำนาจรัฐ
----2.2.1.3.1 อำนาจรัฐในภาวะวิกฤต (Pouvoir de crise)
----2.2.1.3.2 อำนาจรัฐในสถานการณ์ที่ไม่ปกติ (Pouvoirs Exceptionnels)
--2.2.2 ลักษณะสำคัญของอำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉิน
---2.2.2.1 เป็นอำนาจรัฐที่กฎหมายบัญญัติเฉพาะในสถานการณ์ฉุกเฉิน
---2.2.2.2 เป็นอำนาจรัฐที่ยกเว้นอำนาจกฎหมายอื่น
---2.2.2.3 เป็นอำนาจชั่วคราว
-2.3 พัฒนาการของการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญไทย
--2.3.1 สิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญไทย ก่อนปี พ.ศ. 2540
--2.3.2 สิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญไทย หลังปี พ.ศ. 2540
-2.4 สิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญไทยกับการใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉิน
--2.4.1 การบัญญัติกฎหมายในสถานการณ์ฉุกเฉิน
---2.4.1.1 เงื่อนไขในการออกพระราชกำหนด
---2.4.1.2 วิธีการและขั้นตอนสำหรับพระราชกำหนด
--2.4.2 อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉินกับบทยกเว้นการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญ
-2.5 ทฤษฎีพื้นฐานเกี่ยวกับการควบคุมการใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉิน
--2.5.1 แนวคิดว่าด้วยหลักนิติรัฐ
---2.5.1.1 องค์ประกอบเชิงรูปแบบ
----2.5.1.1.1 หลักคานและดุลอำนาจ
----2.5.1.1.2 หลักความชอบด้วยกฎหมาย
---2.5.1.2 องค์ประกอบเชิงเนื้อหา
----2.5.1.2.1 หลักแห่งความได้สัดส่วน
----2.5.1.2.2 หลักเคารพสิทธิและเสรีภาพของประชาชน
--2.5.2 หลักความชอบด้วยกฎหมายของปฏิบัติการทางปกครอง
---2.5.2.1 หลักความชอบกฎหมายของปฏิบัติการทางปกครอง
----2.5.2.1.1 ความหมายและลักษณะของปฏิบัติการทางปกครอง
----2.5.2.1.2 ประเภทของปฏิบัติการทางปกครอง
---2.5.2.2 หลักเกณฑ์การตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายของปฏิบัติการทางปกครอง
----2.5.2.2.1 หลักเกณฑ์ทางเนื้อหา
----2.5.2.2.2 หลักเกณฑ์ทางรูปแบบ
--2.5.3 การควบคุมฝ่ายปกครองในสถานการณ์ฉุกเฉิน
---2.5.3.1 ความหมายทั่วไปของการควบคุมฝ่ายปกครอง
---2.5.3.2 ประเภทของการควบคุมฝ่ายปกครอง
----2.5.3.2.1 การควบคุมภายในฝ่ายปกครอง
----2.5.3.2.2 การควบคุมภายนอกฝ่ายปกครอง
--2.5.4 ข้อยกเว้นหลักความชอบด้วยกฎหมายของปฏิบัติการทางปกครอง
---2.5.4.1 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉิน
----2.5.4.1.1 ทฤษฎีว่าด้วยสถานการณ์ที่ไม่ปกติ
----2.5.4.1.2 ทฤษฎีว่าด้วยเหตุผลแห่งรัฐ
---2.5.4.2 ทฤษฎีว่าด้วยการกระทำทางรัฐบาล
-2.6 แนวความคิดว่าด้วยหลักสิทธิและเสรีภาพ
--2.6.1 ความหมายและประเภทของสิทธิและเสรีภาพ
---2.6.1.1 ความหมายของ "สิทธิ" และ "เสรีภาพ"
----2.6.1.1.1 ความหมายของคำว่า "สิทธิ"
----2.6.1.1.2 ความหมายของคำว่า "เสรีภาพ"
---2.6.1.2 ประเภทของสิทธิและเสรีภาพ
--2.6.2 หลักการทั่วไปของการรับรองสิทธิและเสรีภาพของประชาชน
---2.6.2.1 การรับรองไว้เป็นลายลักษณ์อักษรอย่างชัดเจนในรัฐธรรมนูญ
---2.6.2.2 การรับรองโดยปริยายเป็นที่เข้าใจและรู้กันอยู่แล้ว
---2.6.2.3 การรับรองโดยคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ
--2.6.3 แนวคิดว่าด้วยการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชน
---2.6.3.1 การคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชน
----2.6.3.1.1 การคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชนโดยผ่านกระบวนการศาล
----2.6.3.1.2 การคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพโดยองค์อื่นที่ไม่ใช่ศาล
---2.6.3.2 มาตรฐานสากลเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชน
----2.6.3.2.1 การคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชนในสถานการณ์ปกติ
----2.6.3.2.2 การคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชนในสถานการณ์ฉุกเฉิน
--2.6.4 แนวคิดในการจำกัดสิทธิและเสรีภาพ
---2.6.4.1 วัตถุประสงค์ในการจำกัดสิทธิและเสรีภาพ
----2.6.4.1.1 หลักการว่าด้วยความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชน
----2.6.4.1.2 หลักการคุ้มครองสิทธิของบุคคลอื่น
---2.6.4.2 เงื่อนไขในการตรากฎหมายเพื่อจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล
----2.6.4.2.1 หลักความพอสมควรแก่เหตุ
----2.6.4.2.2 หลักการคุ้มครองสารัตถะแห่งสิทธิและเสรีภาพ
----2.6.4.2.3 หลักการมีผลใช้บังคับเป็นการทั่วไปของกฎหมาย
----2.6.4.2.4 หลักการอ้างบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญที่ให้อำนาจในการตรากฎหมาย
บทที่ 3 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉินของต่างประเทศ
-3.1 การใช้อำนาจในสถานการณ์ฉุกเฉินของประเทศฝรั่งเศส
--3.1.1 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์สงครามตามรัฐบัญญัติว่าด้วยกฎอัยการศึก
---3.1.1.1 หลักเกณฑ์และเงื่อนไขของการประกาศ
---3.1.1.2 ผู้ใช้อำนาจตามกฎหมาย
---3.1.1.3 ขอบเขตระยะเวลาของการประกาศใช้
---3.1.1.4 ผลของการประกาศ
--3.1.2 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉินตามรัฐบัญญัติว่าด้วยสถานการณ์ฉุกเฉิน ค.ศ. 1955
---3.1.2.1 หลักเกณฑ์และเงื่อนไขของการประกาศ
---3.1.2.2 ผู้ใช้อำนาจตามกฎหมาย
---3.1.2.3 ขอบเขตระยะเวลาของการประกาศ
---3.1.2.4 ผลของการประกาศ
---3.1.2.5 การควบคุมการใช้อำนาจ
-3.2 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉินของประเทศอังกฤษ
--3.2.1 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์สงครามตามกฎอัยการศึก
--3.2.2 การใช้อำนาจในสถานการณ์ฉุกเฉินตามพระราชบัญญัติเหตุภัยพิบัติพลเรือน ค.ศ. 2004
---3.2.2.1 หลักเกณฑ์และเงื่อนไขของการประกาศ
---3.2.2.2 ผู้ใช้อำนาจตามกฎหมาย
---3.2.2.3 ขอบเขตระยะเวลาของการประกาศใช้
---3.2.2.4 ผลของการประกาศ
---3.2.2.5 การควบคุมการใช้อำนาจ
-3.3 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉินของประเทศสหรัฐอเมริกา
--3.3.1 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉินตามรัฐธรรมนูญแห่งประเทศสหรัฐอเมริกา
---3.3.1.1 หลักเกณฑ์และเงื่อนไขของการประกาศ
---3.3.1.2 ผู้ใช้อำนาจตามกฎหมาย
---3.3.1.3 ขอบเขตระยะเวลาของการประกาศใช้
---3.3.1.4 ผลของการใช้อำนาจ
---3.3.1.5 การควบคุมการใช้อำนาจ
--3.3.2 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉินตามรัฐบัญญัติสถานการณ์ฉุกเฉินแห่งชาติ ค.ศ. 1998 (The National Emergencies Act 1998)
---3.3.2.1 หลักเกณฑ์และเงื่อนไขของการประกาศ
---3.3.2.2 ผู้ใช้อำนาจตามกฎหมาย
---3.3.2.3 ขอบเขตระยะเวลาของการประกาศ
---3.3.2.4 ผลของการประกาศใช้
---3.3.2.5 การควบคุมการใช้อำนาจ
--3.3.3 การใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉินตามรัฐบัญญัติต่อต้านการก่อการร้าย ค.ศ. 2001 (U.S.A. Patriot Act 2001)
---3.3.3.1 หลักเกณฑ์และเงื่อนไขของการใช้อำนาจ
---3.3.3.2 ผลของการใช้อำนาจ
---3.3.3.3 อำนาจศาลในการพิจารณาคดี
-3.4 เปรียบเทียบการใช้อำนาจรัฐในสถานการณ์ฉุกเฉินของต่างประเทศ
--3.4.1 การบังคับใช้กฎหมาย
--3.4.2 ขอบเขตระยะเวลาของการประกาศใช้
--3.4.3 การควบคุมการใช้อำนาจ
บทที่ 4 กฎหมายว่าด้วยการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉินกับผลกระทบต่อสิทธิและเสรีภาพของประชาชน
-4.1 พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548
--4.1.1 ความเป็นมาของกฎหมาย
--4.1.2 หลักเกณฑ์และเงื่อนไขของการใช้อำนาจ
--4.1.3 ผู้ใช้อำนาจตามกฎหมาย
--4.1.4 ขอบเขตระยะเวลาของการประกาศใช้
--4.1.5 การบังคับใช้กฎหมาย
--4.1.6 บทกำหนดโทษ
--4.1.7 การยกเลิกการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน
--4.1.8 การควบคุมการใช้อำนาจ
-4.2 การบังคับใช้กฎหมายกับผลกระทบต่อสิทธิและเสรีภาพของประชาชน
--4.2.1 ปัญหาสถานการณ์ชุมนุมทางการเมือง (เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2553)
---4.2.1.1 ความเป็นมาและประเด็นในทางกฎหมาย
---4.2.1.2 มาตรการทางกฎหมาย
---4.2.1.3 ปัญหาข้อเท็จจริง
----4.2.1.3.1 กรณีความชอบด้วยกฎหมาย
----4.2.1.3.2 กรณีการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ต่อผู้ชุมนุม
--4.2.2 ปัญหาสถานการณ์การก่อเหตุรุนแรงในจังหวัดชายแดนภาคใต้
---4.2.2.1 เหตุการณ์การก่อเหตุรุนแรงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้
---4.2.2.2 มาตรการทางกฎหมาย
---4.2.2.3 ปัญหาข้อเท็จจริง
----4.2.2.3.1 กรณีการคัดค้านการขยายระยะเวลาการควบคุมตัว
----4.2.2.3.2 กรณีการเข้าปิดล้อม ตรวจค้น และการควบคุมตัว
----4.2.2.3.3 กรณีการซ้อมทรมานและการบังคับให้บุคคลสูญหาย
บทที่ 5 บทวิเคราะห์ปัญหาเกี่ยวกับการบังคับใช้พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 กับการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชน
-5.1 ปัญหาเกี่ยวกับการจำกัดโอกาสในการบังคับใช้พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548
--5.1.1 ปัญหาเกี่ยวกับกระบวนการก่อนการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน
--5.1.2 ปัญหาเกี่ยวกับการควบคุมระยะเวลาการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน
-5.2 ปัญหาเกี่ยวกับการยกเว้นความรับผิดของเจ้าหน้าที่รัฐ
--5.2.1 การปฏิบัติหน้าที่เป็นไปตามเงื่อนไขของกฎหมาย
--5.2.2 การปฏิบัติหน้าที่ไม่เป็นไปตามเงื่อนไขของกฎหมาย
-5.3 ปัญหาเกี่ยวกับผลกระทบต่อองค์กรตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ
--5.3.1 ปัญหาเกี่ยวกับผลกระทบต่อเขตอำนาจศาล
--5.3.2 ปัญหาเกี่ยวกับองค์กรตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ
-5.4 ปัญหาเกี่ยวกับการจำกัดการใช้สิทธิและเสรีภาพของประชาชนที่เกินสมควรแก่เหตุ
--5.4.1 การใช้อำนาจของพนักงานเจ้าหน้าที่ ตามมาตรา 9
---5.4.1.1 ห้ามบุคคลออกนอกเคหสถานภายในระยะเวลาที่กำหนด
---5.4.1.2 ห้ามมิให้การชุมนุม หรือมั่วสุม ณ ที่ใด ๆ หรือกระทำการใด ๆ อันเป็นการยุยงให้เกิดความไม่สงบเรียบร้อย
---5.4.1.3 ห้ามการเสนอข่าว การจำหน่าย หรือทำให้แพร่หลายซึ่งหนังสือพิมพ์หรือสื่ออื่นใด
--5.4.2 การใช้อำนาจของพนักงานเจ้าหน้าที่ ตามมาตรา 11
---5.4.2.1 การจับกุมและควบคุมตัวบุคคลที่สงสัยว่าเป็นผู้ร่วมกระทำการ
---5.4.2.2 การออกคำสั่งเรียกให้บุคคลใดรายงานตัว หรือให้ถ้อยคำ
---5.4.2.3 การออกคำสั่งห้ามกระทำการใด ๆ อันส่งผลกระทบต่อการรักษาความมั่นคงของรัฐ ความปลอดภัยของประเทศ หรือความปลอดภัยของประชาชน
-5.5 ปัญหาเกี่ยวกับความสัมฤทธิ์ผลของการบังคับใช้พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548
บทที่ 6 บทสรุปและข้อเสนอแนะ
-6.1 บทสรุป
-6.2 ข้อเสนอแนะ
รายการอ้างอิง
ภาคผนวก
ประวัติผู้เขียนวิทยานิพนธ์
ปกหลัง